Centralne Muzeum Pożarnictwa

  • BIP
  • Warto odwiedzić
  • PZG Oddział Mazowiecki
  • Strona Główna
  • Wydarzenia
  • O Muzeum
    • Informacje Ogólne
    • Kierownictwo
    • Biblioteka
    • Wydawnictwa
    • Historia
  • Ekspozycja
  • Zaplanuj wizytę
    • Godziny otwarcia
    • Ceny biletów
    • Co zwiedzający wiedzieć powinien
    •  Regulamin monitoringu wizyjnego
  • Edukacja
  • Dostępność
  • Kontakt
WIRTUALNE
MUZEUM

Wydarzenia

piątek, 26 marca 2021 / Published in Wydarzenia

Historia na weekend. Zakładowe straże pożarne w Sosnowcu

Rozwój Zagłębia Dąbrowskiego w drugiej połowie XIX w. był związany z obecnością zakładów hutniczych, kopalń i fabryk włókienniczych. Korzystnie wpłynęła również budowa kolei żelaznej warszawsko-wiedeńskiej (1854 r.), a w szczególności odnogi z Ząbkowic do Sosnowca (1859 r.).

Zarządy kopalń, hut, przędzalni i fabryk zwracały uwagę na ochronę przeciwpożarową, zabezpieczając tym samym prywatne mienie. W Sosnowcu funkcjonowało na przełomie XIX i XX w. kilka jednostek zakładowych straży pożarnych, a w międzywojniu kilkanaście.

W grupie najstarszych znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna kopalni „Jerzy” (potem: Niwka-Modrzejów) w Niwce. Powstała ona w 1894 r. W jednostce służyło ok. 25 strażaków. Siedziba znajdowała się w ceglanej remizie na terenie kopalni.

Jedną z najstarszych jednostek zakładowych w Sosnowcu była Ochotnicza Straż Ogniowa kopalni „Hrabia Renard” (późniejsza nazwa „Sosnowiec”). Straż pożarna powstała tam w 1895 r. Straż ta zabezpieczała teren kopalni i okoliczne dzielnice, w szczególności Sielec.

Ochotnicza Straż Pożarna „Walcowni Milowice” powstała w 1895 r. Jednym z inicjatorów powołania jednostki był starszy ogniomistrz Antoni Ordon. Pierwszym naczelnikiem straży był Antoni Neubauer. W 1925 r. straż pożarna Huty Milowice zakupiła samochód „Benz-Gaggenau” z autopompą o wydajności 1600 l/min. oraz samochody „Fiat” i „Opel”.

Straż Ogniowa kopalni „Ignacy” (potem „Mortimer i „Czerwone Zagłębie”) powstała ok. 1895 r. w Zagórzu. Jednostka liczyła ok. 40 strażaków.

W 1881 r. Adolf Deichsel rozpoczął budowę fabryki drutu w Sosnowcu. Zakład specjalizował się w produkcji lin stalowych stosowanych w szybach wyciągowych kopalń węgla kamiennego. W 1902 r. powołano w fabryce straż pożarną. W akcjach gaśniczych straż fabryczna współdziałała ze strażą ochotniczą z Sosnowca i strażą zakładową kopalni „Renard”.

Zakładowa straż pożarna funkcjonowała także w fabryce kotłów „Fitzner i Gamper”. Nie znana jest data jej założenia. W Sosnowcu działała Kolejowa Straż Pożarna Stacji Sosnowiec. Drugą jednostką tego typu była OSP Maczki, która zabezpieczała jedną z największych stacji węzłowych w regionie..

W granicach dzisiejszego Sosnowca funkcjonowały ponadto następujące straże zakładowe:

– Straż Pożarna Huty Huldschinskiego,

– Straż Pożarna w fabryce (przędzalni) Schöna,

– Straż Ochotnicza przy fabryce (przędzalni) Dietla,

– Straż Ochotnicza Huty Katarzyna,

– Straż Ochotnicza Huty Puszkin,

– Ochotnicza Straż Pożarna przy Walcowni Hrabiego Renard,

– Ochotnicza Straż Pożarna przy kopalni „Kazimierz” ,

– Ochotnicza Straż Pożarna przy kopalni „Wiktor” w Milowicach.

Większość jednostek działała nieprzerwanie do czasu likwidacji zakładów pracy po przełomie polityczno-gospodarczym w 1989 roku.

Na fotografiach:

1 Fotografia straży pożarnej Huty Katarzyna z Sosnowca, ok. 1913 r.

2 Fotografia straży pożarnej Huty Katarzyna z Sosnowca. Uwagę zwraca kompletne umundurowanie i kompozycja zdjęcia, lata 20. XX w.

3 Sztandar straży pożarnej Walcowni Milowice.

4 Tablo strażackie z Milowic

5 Straż Pożarna Huty Milowice, 1937 r.

6 Samochód pożarniczy „Chevrolet” będący na wyposażeniu OSP Walcowni Milowice.

7  Tablo straży pożarnej kopalni „Ignacy” w Zagórzu.

8 Obchody dnia św. Floriana i poświęcenie motopompy „K.O.S.” (Karol Ochsner i Syn z Bielska) w Niwce, lata 30. XX w.

9 Straż pożarna fabryki „Schöna”, lata 30. XX w.

10 Członkowie straży pożarnej fabryki „Schöna” na samochodzie, okres międzywojenny.

11 Straż pożarna ochotnicza „Towarzystwa Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza, Sp. Akc. w Sosnowcu”, II. połowa lat 20. XX w.

12 Członkowie straży pożarnej Huty Katarzyna przed siedzibą podczas Dnia św. Floriana, 1947 r.

13 Gwóźdź intencyjny do drzewca sztandaru

 

df

 

 

 

  • Polityka prywatności
Centralne Muzeum Pożarnictwa

© Copyright Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach 2021. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.     Szlak Zabytków Techniki

TOP Przejdź do treści
Otwórz pasek narzędzi Ułatwienie dostępu dla osób ze szczególnymi potrzebami

Ułatwienie dostępu dla osób ze szczególnymi potrzebami

  • Powiększ CzcionkęPowiększ Czcionkę
  • Pomniejsz CzcionkęPomniejsz Czcionkę
  • Odcienie SzarościOdcienie Szarości
  • Wysoki KontrastWysoki Kontrast
  • NegatywNegatyw
  • Jasne tłoJasne tło
  • Podkreślone linkiPodkreślone linki
  • Resetuj Resetuj
  • Film dla osób głuchoniemychFilm dla osób głuchoniemych
  • Wniosek dla osób głuchoniemychWniosek dla osób głuchoniemych