Centralne Muzeum Pożarnictwa

  • BIP
  • Warto odwiedzić
  • PZG Oddział Mazowiecki
  • Strona Główna
  • Wydarzenia
  • O Muzeum
    • Informacje Ogólne
    • Kierownictwo
    • Biblioteka
    • Wydawnictwa
    • Historia
  • Ekspozycja
  • Zaplanuj wizytę
    • Godziny otwarcia
    • Ceny biletów
    • Co zwiedzający wiedzieć powinien
    •  Regulamin monitoringu wizyjnego
  • Edukacja
  • Dostępność
  • Kontakt
WIRTUALNE
MUZEUM

Wydarzenia

piątek, 18 grudnia 2020 / Published in Wydarzenia

Historia na weekend. Samochód pożarniczy „Oświęcim-Praga”

W latach 20. XX w. działało w Oświęcimiu kilkanaście małych i średnich przedsiębiorstw. Jednym z nich była „Fabryka Maszyn Rolniczych, Odlewnia Żelaza i Metali, Potęga”. W 1928 r. firma ta splajtowała. W tym samym czasie dwaj polscy arystokraci – hr. Artur Potocki i hr. Roger Raczyński poszukiwali lokalizacji do założenia fabryki samochodów.

Nieczynna hala po fabryce „Potęga”, położona obok węzła kolejowego w Oświęcimiu nadawała się doskonale do uruchomienia montowni aut. Raczyński i Potocki pozyskali do współpracy przedstawicieli czeskiego koncernu Praga. Konstruktorem samochodów pożarniczych w fabryce macierzystej w Pradze był inż. Josef Kerles. W latach 1919-1926 zaprojektował i wdrożył do produkcji kilkanaście modeli. Polsko-czeska spółka powstała formalnie 13 kwietnia 1929 r. w Oświęcimiu pod nazwą „Zjednoczone Fabryki Maszyn i Samochodów S.A, Oświęcim-Praga”.

Początkowo proces technologiczny opierał się na sprowadzaniu z Czech podzespołów i ich montażu pod nadzorem czeskich inżynierów. Po kilkunastu miesiącach rozpoczęto produkcję własną w oparciu o polskie fabrykaty. Zakład w Oświęcimiu wyspecjalizował się w produkcji samochodów osobowych. Produkowano także ciężarówki, w tym pożarnicze i autopolewaczki. Firma Oświęcim-Praga otworzyła przedstawicielstwa w Warszawie, Poznaniu, Częstochowie, Lwowie, Krakowie, Kielcach, Łodzi, Toruniu, Wilnie, Włocławku, Sosnowcu i Katowicach.

Wersję pożarniczą karosowano na podwoziu oznaczonym symbolem AN (Alfa Nakladni, z  j. czeskiego ciężarowy). Oznaczenie to wprowadził wspomniany Josef Kerles. Podwozie dla wersji pożarniczej miało zwiększoną nośność i wynosiło 2.150 kg. Zastosowano w nim otwartą karoserię typu „torpedo”. W przedziale kierowcy umieszczono dwa siedziska obite skórą, w przedziale bojowym dwie ławy dla ośmioosobowej załogi. Pod ławami znajdowały się podłużne skrzynki na węże ssawne. Obok ław zamontowano po obu stronach zwijadła ręczne na ok. 60 m węży tłocznych-parcianych. Pojazd przewoził zbiornik na wodę o pojemności 800 l. Nad przedziałem bojowym umieszczono rusztowanie na krótkie drabiny hakowe. W tylnej części zbudowano skrzynię do przewozu motopompy przenośnej. Producent informował o możliwości zamontowania na życzenie autopompy. Wysokość samochodu wynosiła 1,90 m, całkowita długość 4,85 m, szerokość 1,80 m. Pojazd poruszał się z maksymalną prędkością 50 km/h, przy średnim zużyciu paliwa 15 l litrów na 100 km. Zbiornik paliwa mieścił 34 litry.

Samochody osobowe z Oświęcimia miały opinię bardzo trwałych i wytrzymałych. Pojazdy te (osobowe) zakupili m.in.: Jan Kiepura (śpiewak), Józefina Halama (tancerka), Wincenty Jokiel (założyciel i prezes Kieleckiego Automobilklubu) czy Wojciech Kossak (malarz). Samochody tej firmy wzięły udział w Rajdzie Monte Carlo w 1931 r. Ciężarówki kupowało wojsko.

Po zajęciu miasta przez hitlerowców, zakład przeszedł w ręce niemieckie. Nie podjęto produkcji aut. Po wojnie na bazie wytwórni powstała Fabryka Części Zamiennych Maszyn Górniczych Omag.

Sympatyków pożarnictwa i motoryzacji zapraszamy na premierę nowej wystawy online w najbliższą środę 23 grudnia.

Dariusz Falecki

  • Polityka prywatności
Centralne Muzeum Pożarnictwa

© Copyright Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach 2021. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.     Szlak Zabytków Techniki

TOP Przejdź do treści
Otwórz pasek narzędzi Ułatwienie dostępu dla osób ze szczególnymi potrzebami

Ułatwienie dostępu dla osób ze szczególnymi potrzebami

  • Powiększ CzcionkęPowiększ Czcionkę
  • Pomniejsz CzcionkęPomniejsz Czcionkę
  • Odcienie SzarościOdcienie Szarości
  • Wysoki KontrastWysoki Kontrast
  • NegatywNegatyw
  • Jasne tłoJasne tło
  • Podkreślone linkiPodkreślone linki
  • Resetuj Resetuj
  • Film dla osób głuchoniemychFilm dla osób głuchoniemych
  • Wniosek dla osób głuchoniemychWniosek dla osób głuchoniemych